Szpiczak mnogi to rak, który atakuje komórki wytwarzane przez szpik kostny, zwane plazmocytami, które mają funkcjonowanie uszkodzone i rozmnażają się w nieuporządkowany sposób w ciele.
Choroba ta występuje częściej u osób w podeszłym wieku, a we wczesnych stadiach nie powoduje objawów, aż do momentu, gdy rozmnażanie się niedoskonałych komórek plazmatycznych znacznie wzrośnie i spowoduje oznaki i objawy, takie jak niedokrwistość, zmiany kości, zwiększenie stężenia wapnia we krwi, upośledzenie czynności nerek i ryzyko zakażenia.
Szpiczak mnogi jest nadal uważany za chorobę nieuleczalną, jednak dzięki dostępnym obecnie terapiom możliwe jest uzyskanie okresów stabilizacji choroby przez lata, a nawet dziesięciolecia. Opcje leczenia są wskazane przez hematologa i obejmują chemioterapię z kombinacją leków, oprócz przeszczepu szpiku kostnego.
Objawy
W początkowej fazie choroba nie powoduje żadnych objawów. W późniejszym stadium szpiczak mnogi może powodować:
- Zmniejszona pojemność fizyczna;
- Zmęczenie;
- Słabość;
- Nudności i wymioty;
- Utrata apetytu;
- Utrata masy ciała;
- Ból w kościach;
- Częste złamania kości;
- Zmiany krwi, takie jak niedokrwistość, zmniejszenie liczby białych krwinek i płytek krwi. Dowiedz się więcej o tym poważnym powikłaniu szpiku kostnego.
- Zmiana w nerwach obwodowych.
Mogą być również widoczne objawy związane ze zwiększonym poziomem wapnia, takie jak zmęczenie, splątanie mięśni lub arytmia, a także zmiany w czynności nerek, takie jak zmiany w moczu.
Jak potwierdzić
W celu zdiagnozowania szpiczaka mnogiego, oprócz oceny klinicznej, hematolog poprosi o testy, które pomogą potwierdzić tę chorobę. Mielogram jest niezbędnym badaniem, ponieważ jest to aspirat ze szpiku kostnego, który umożliwi analizę komórek tworzących szpik kostny, umożliwiając identyfikację aglomeratu plazmocytu, który w chorobie zajmuje więcej niż 10% tego miejsca. Zrozum, co to jest mielogram i jak to się robi.
Kolejny istotny test nazywa się elektroforezą białek, którą można wykonać za pomocą próbki krwi lub moczu i jest w stanie zidentyfikować wzrost wadliwego przeciwciała wytwarzanego przez plazmidy, zwanego białkiem M. Testy te można uzupełnić testami immunologicznymi, takie jak immunofiksacja białek.
Konieczne jest również przeprowadzenie testów towarzyszących i oceniających powikłania choroby, takich jak hemogram, w celu oceny niedokrwistości i zmian we krwi, dawki wapnia, które mogą być podwyższone, testu kreatyniny w celu sprawdzenia czynności nerek i obrazowania kości, takie jak radiografia i rezonans.
Jak rozwija się szpiczak mnogi
Szpiczak mnogi jest nowotworem pochodzenia genetycznego, ale jego dokładne przyczyny wciąż nie są w pełni zrozumiałe. Powoduje nieuporządkowane namnażanie się komórek plazmatycznych, które są ważnymi komórkami wytwarzanymi w szpiku kostnym z funkcją wytwarzania przeciwciał do obrony organizmu.
U osób z tą chorobą te plasmocytos mogą wytwarzać skupiska, które gromadzą się w szpiku kostnym, powodując zmiany w jego funkcjonowaniu, a także w innych różnych miejscach ciała, takich jak kości.
Ponadto, komórki plazmatyczne nie wytwarzają przeciwciał właściwie, wytwarzając w miejscu białko bez użyteczności, zwane białkiem M, z większą predyspozycją do infekcji i szansą na spowodowanie niedrożności kanalików filtracji nerkowej.
Czy leczy szpiczak mnogi?
W dzisiejszych czasach leczenie szpiczaka mnogiego ewoluowało bardzo dużo w stosunku do dostępnych leków, więc chociaż nie stwierdzono jeszcze, że choroba ta ma lek, możliwe jest, aby żyć z nią w ustabilizowany sposób przez wiele lat.
Zatem, gdy pacjent mający szpiczaka mnogiego przeżył 2, 4 lub co najwyżej 5 lat, obecnie i przy odpowiednim leczeniu możliwe jest przeżycie dłużej niż 10 lub 20 lat. Należy jednak pamiętać, że nie ma żadnej zasady, a każdy przypadek jest zmienny w zależności od kilku czynników, takich jak wiek, stan zdrowia i ciężkość choroby.
Jak odbywa się leczenie?
Leczenie produktami leczniczymi jest wskazane tylko u pacjentów ze szpiczakiem mnogim z objawami, a ci, którzy mają zmiany w egzaminach, ale którzy nie mają dolegliwości fizycznych, powinni pozostać w kontakcie z hematologiem z określoną przez niego częstotliwością, która może być co 6 miesięcy na przykład.
Niektóre główne opcje leków obejmują deksametazon, cyklofosfamid, bortezomib, talidomid, doksorubicynę, cisplatynę lub Vincistine, które są zazwyczaj łączone przez hematologa w cyklach chemioterapii. Ponadto kilka leków jest w fazie testów, aby w coraz większym stopniu ułatwić leczenie pacjentów z tą chorobą.
Przeszczep szpiku kostnego jest dobrym rozwiązaniem, aby dobrze poradzić sobie z chorobą, jednak zaleca się go tylko pacjentom, którzy nie są bardzo starzy, najlepiej poniżej 70 lat, lub którzy nie cierpią na poważne choroby ograniczające ich sprawność fizyczną, takie jak: choroba serca lub płuc. Dowiedz się więcej o tym, jak wykonuje się przeszczep szpiku kostnego, kiedy jest to wskazane, i o ryzyku.